در صنعت ساختمان سازی، انتخاب نوع سازه تأثیر بسزایی بر کیفیت، سرعت اجرا و هزینه های پروژه دارد. اسکلت های فلزی، به دلیل استحکام و انعطاف پذیری بالا، جایگاه ویژه ای در این صنعت یافته اند. در این میان، اسکلت فلزی پیچ و مهره ای به دلیل ویژگی های منحصر به فرد و مزایای قابل توجه، به یکی از محبوب ترین گزینه ها تبدیل شده و برتری خاصی نسبت به اسکلت های جوشی یافته است. در این مقاله، به بررسی انواع اتصالات قیمت اسکلت فلزی، مزایا، معایب و عوامل تأثیرگذار بر قیمت آن خواهیم پرداخت.
معرفی اسکلت فلزی و انواع آن
اسکلت های فلزی، یکی از بخش های جداناپذیر در اجرای پروژه های ساخت و ساز هستند؛ که بر اساس نوع اتصال، به سه دسته زیر تقسیم می شوند:
1.اسکلت فلزی جوشی
اتصالات این نوع اسکلت، با استفاده از فرایند جوشکاری انجام شده و قطعات به یکدیگر متصل می شوند.
2.اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
در این روش، قطعات فلزی به وسیله پیچ و مهره به یکدیگر متصل می شوند.
3.اسکلت فلزی پرچی
این نوع اتصال که با پرچ صورت می گیرد، به دلیل مشکلات اجرایی تقریباً منسوخ شده است.
ویژگی ها و مزایای اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، به دلیل سرعت بالا در نصب و قابلیت اطمینان از کیفیت اتصالات، گزینه ای محبوب برای پروژه های متنوع محسوب می شود. در ادامه، برخی از ویژگی های کلیدی این نوع اسکلت را بررسی می کنیم:
·سرعت اجرا
یکی از مهم ترین دلایل محبوبیت اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، سرعت بالای نصب آن است. در این روش، قطعات از پیش ساخته شده، در کارخانه به محل پروژه منتقل شده و تنها مونتاژ می شوند. همین موضوع، زمان اجرای پروژه را به صورت چشمگیری کاهش می دهد.
·کیفیت بالا و استانداردسازی
قطعات این اسکلت ها، تحت نظارت دقیق در کارخانه تولید می شوند و این موضوع باعث می شود که کیفیت اتصالات بسیار بالاتر از اتصالات جوشی باشد که اغلب در محل پروژه انجام شده و ممکن است تحت تأثیر شرایط محیطی قرار گیرند.
·امکان استفاده مجدد
یکی از مزایای منحصر به فرد اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، قابلیت جداسازی قطعات و استفاده مجدد از آن ها در پروژه های دیگر است. این ویژگی، باعث کاهش هزینه های بلندمدت و افزایش پایداری پروژه می شود.
·ایمنی بالا
استفاده از پیچ و مهره های استاندارد و طراحی دقیق، باعث می شود که اتصالات این نوع سازه ها، ایمنی بالایی داشته باشند. همچنین، فرآیند نصب پیچ و مهره ای، نیازی به نیروی متخصص با مهارت بالا ندارد و همین امر اجرای پروژه را آسان تر می کند.
·عدم ایجاد آلودگی صوتی
برخلاف جوشکاری که با صدای زیاد و تولید جرقه همراه است و منجر به مزاحمت فراوانی برای همسایه ها و ساکنین می شود، نصب اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، بسیار بی سروصدا تر بوده و آلودگی صوتی کم تری ایجاد می کند.
مشکلات احتمالی در اجرای اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
ساخت و نصب اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، با وجود تمام مزایای خود، نیازمند دقت و رعایت اصول مهندسی است. در غیر این صورت، ممکن است ایراداتی در مراحل اجرا به وجود آید که بر استحکام و ایمنی سازه تأثیر منفی می گذارد. برخی از این مشکلات عبارتنداز:
·تغییر ابعاد سوراخ ها
ایجاد تغییر در قطر یا شکل سوراخ ها در زمان تولید یا نصب، می تواند منجر به کاهش دقت اتصال شود؛ که این موضوع، به خصوص زمانی که سوراخ ها با دستگاه های غیر استاندارد یا بدون نظارت کافی ایجاد شوند، محتمل تر است.
·رعایت نکردن فاصله مناسب پیچ ها از لبه ها
برای اطمینان از استحکام اتصال، فاصله پیچ ها از لبه ورق اتصال باید به دقت محاسبه و رعایت شود. فاصله بسیار کم، می تواند منجر به پارگی ورق و فاصله زیاد نیز باعث کاهش مقاومت اتصال در برابر نیروهای وارده شود.
·توزیع نامناسب سوراخ ها
اگر سوراخ های اتصال بیش از حد به یکدیگر نزدیک یا دور باشند، فشار وارد شده به نقاط خاصی از اتصال متمرکز می شود؛ که این امر، می تواند باعث ضعف ساختاری و کاهش عمر مفید سازه شود.
·عدم تأمین نیروی پیش تنیدگی کافی
نیروی پیش تنیدگی پیچ ها، برای جلوگیری از لغزش یا حرکت ورق ها ضروری است. اگر این نیرو به درستی تأمین نشود، اتصال در برابر بارهای خارجی پایداری لازم را نخواهد داشت.
·سفت کردن نامتقارن پیچ ها
در هنگام مونتاژ، پیچ ها باید با نیروی یکنواخت و مطابق با استاندارد سفت شوند. هرگونه عدم تقارن در این مرحله، به کاهش کیفیت و ایمنی اتصال منجر خواهدشد.
انواع اتصالات پیچ و مهره ای
اتصالات پیچ و مهره ای، به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
Øاتصالات اتکایی
در این روش، نیروی وارده به قطعات از طریق تماس مستقیم و لغزش بین صفحات انتقال می یابد.
Øاتصالات اصطکاکی
در این نوع اتصال، پیچ ها پس از بسته شدن، با نیروی بیشتری محکم می‌شوند و اصطکاک بین صفحات باعث ایجاد استحکام بیشتری خواهدشد.
انواع پیچ های مورد استفاده در سازه های فلزی
پیچ ها، از اجزای کلیدی در اتصالات پیچ و مهره‌ا ی هستند که انتخاب درست آن ها نقش بسیار مهمی در کیفیت نهایی سازه ایفا می کند. پیچ ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
1.پیچ های معمولی
-
این نوع پیچ ها، از فولاد کم کربن ساخته شده و در استاندارد ASTM با علامت A307 شناخته می شوند.
-
استحکام گسیختگی پیچ های معمولی، در حدود 4200 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است.
-
این پیچ ها، عمدتاً برای سازه هایی با بارهای کم یا غیر حساس استفاده می شوند.
2. پیچ های پرمقاومت
-
این پیچ ها، از فولاد کربنی با استحکام متوسط ساخته شده و در استاندارد ASTM با علامت های A325 و A490 شناخته می شوند.
-
تنش تسلیم پیچ های A325 و A490 به ترتیب در حدود 5600 تا 9000 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است.
-
این نوع پیچ ها، به دلیل استحکام بالا، در پروژه های سنگین و سازه هایی که تحت بارهای دینامیکی قرار دارند، مورد استفاده قرار می گیرند.
مراحل ساخت اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
ساخت اسکلت فلزی پیچ و مهره ای، شامل مراحل زیر خواهدبود:
1.طراحی و نقشه کشی
در این مرحله، تمامی قطعات و نحوه اتصالات آن ها بر اساس نیاز پروژه طراحی شده و استفاده از نرم افزارهای مهندسی دقیق، ضروری و بسیار حائزاهیت خواهدبود.
2.تولید قطعات در کارخانه
بر اساس نقشه های طراحی شده، قطعات فلزی با استفاده از دستگاه های پیشرفته در کارخانه تولید می شوند. در این مرحله، سوراخ های مناسب و استاندارد برای پیچ ها و مهره ها با دقت بالا ایجاد می شوند.
3.انتقال به محل پروژه
قطعات تولیدشده به محل پروژه منتقل شده و آماده مونتاژ می شوند.
4.مونتاژ و نصب
در گام آخر نیز، اتصالات پیچ و مهره ای به وسیله ابزارهای تخصصی انجام می شود. در این مرحله، دقت در محکم کردن پیچ ها و ایجاد نیروی پیش تنیدگی، بسیار حائزاهمیت خواهدبود.
قیمت اسکلت فلزی پیچ و مهره ای
قیمت اسکلت فلزی پیچ و مهره‌ا ی، تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که مهم ترین آن ها عبارتنداز:
·حجم پروژه
·قیمت روز فولاد
·وزن و طراحی سازه
·هزینه نیروی کار